Ze zeggen dat mensen met autisme veel behoefte hebben aan regelmaat en repetitieve (herhalende) handelingen. Dat klopt, voor sommigen, maar niet voor iedereen. Bij mij zit dat heel anders: ik haal veel voldoening uit een nieuwe, frisse start. Een nieuw begin. Daarnaast wil ik het graag ‘goed’ doen en biedt een blank canvas overzicht en frisse moed.
Als kind verbouwde ik regelmatig mijn slaapkamer. Dan zette ik de meubels in een andere opstelling neer. Dat voelde nieuw, als een frisse start, een blank canvas. Dan had ik alles even in mijn handen gehad en op een, voor mij, logische beredeneerde plek neer gezet of gelegd. Toen ik op kamers woonde deed ik dat ook. Daarnaast verhuisde ik vaak, wat daar in zekere zin ook aan bijdroeg. Alle bezittingen zorgvuldig gesorteerd per kamer of categorie.
Toen ik een jaar in ons huidige huis woonde, begon het aan alle kanten te kriebelen. Ik kreeg het gevoel dat het nooit echt ‘af’ was. Er moest ook nog genoeg geschilderd, uitgezocht en opgeruimd worden, maar het leek of de kleine dingen me steeds meer dwars gingen zitten. Het voelde of ik de controle kwijt raakte. Het rommelige went nu steeds meer, maar de dwang om te weten waar ieder klein dingetje te vinden is, blijft. En dat is oké, heb ik mezelf moeten leren.
Rondom voeding en eten ervaar ik dit ook. Wanneer ik te vaak hetzelfde heb gegeten in een korte tijd, kan ik de textuur of smaak van het gerecht weken of maanden niet meer eten. Ik gruwel er dan van. Wat ik eerst zo lekker vond, dat ik het dagenlang achter elkaar kon eten, hoef je me nu niet meer voor te zetten. Hetzelfde gebeurt wanneer ik een bepaald gerecht associeer met een gebeurtenis. Laatst maakte ik een grote pan pasta, waarvan een deel in de vriezer belandde. De dag erna werd ik ziek en kreeg ik de bewaarde restjes pasta niet door mijn keel. Je raadt het al; de derde portie ligt nog steeds in de vriezer. Ik kan me er niet toe zetten om die op te eten… Dit kan trouwens ook in de positieve zin! Bij speciale gelegenheden ga ik wel eens sushi eten. Dat associeer ik dan ook direct met gezelligheid en een bijzondere ervaring. Als je me vanavond sushi zou geven, dan zal ik dat zeker onthouden als een bijzonder moment!
Nu nog steeds merk ik dat ik behoefte heb aan deadlines die in de toekomst liggen. Wanneer ik erover nadenk, is dat eigenlijk best logisch en sluit het goed aan bij het plaatje van autisme. Ik heb namelijk, net als veel anderen met autisme, soms tijd nodig om aan een bepaalde situatie te wennen. Ik neem me vaak voor om ergens aan te beginnen of te wijzigen op een specifiek punt in de toekomst. Voor of na de eerstvolgende (school)vakantie, een feestdag of een nieuw (school)jaar zijn daarvoor goede ijkpunten. Zo heb ik bijvoorbeeld boeken op mijn nachtkastje liggen waar ik prima nu aan kan beginnen, maar dat doe ik niet. Ik start ermee in de zomer, heeft mij onderbewuste zichzelf voorgenomen.
Zo na de feestdagen zit ik dan ook boordevol goede voornemens. Ik heb dan in de donkere maanden bedacht wat ik eigenlijk anders of beter zou willen doen en heb alvast aan het idee kunnen wennen. En nu is het zover. De valkuil zit in het goed willen blijven doen. Mijn lijst met goede voornemens sneuvelde vorig jaar al na enkele dagen. Want voornemens waar ‘altijd’ of ‘elke dag’ in staat, vallen niet vol te houden. En als ik één dag miste, tsja… dan kon ik er maar beter mee stoppen.
En zo merk ik dat ik nog iedere dag weer meer over mezelf leer. Wat wel werkt en, ook vooral, wat niet. Ik probeer mezelf niet in bochten te wringen en leg mezelf zeker niets op waar ik zelf niet achter sta. Hoewel een stok achter de deur van tijd tot tijd dan wel weer prettig is. Een nieuwe dag is tenslotte ook een soort van blank canvas.
Herken je je in bovenstaande voorbeelden? Laat een reactie achter op Instagram! Wil je eens informeren naar wat LisANDERS voor jou kan betekenen? Stuur een berichtje (Instagram), mailtje (info@lisanders.nl) of vul het contactformulier onderaan de startpagina in.
